در این مقاله قصد داریم، 9 استاندارد مهم و پایه ایزو را به صورت اجمالی معرفی نماییم.

درباره ی ایزو

ISO سازمان بین المللی استاندارد سازی می باشد که وظیفه آن تدوین استاندارد های بین المللی می باشد. این استانداردها به منظور یکپارچه سازی فرآیند ها و روال انجام کارها با استناد به خواسته ها و شرایط قانونی کشور ها تدوین می گردد. هدف از آن تسهیل در تولید و توسعه خدمات و تولیدات می باشد تا بدین طریق رضایت مصرف کننده و الزامات قانونی را برآورده سازد.

گواهی‌نامه استاندارد ISO نشان می دهد که یک محصول یا کسب و کار در راستای بهترین شیوه‌ها و سیستم‌های مدیریت کیفیت به صورت مسئولانه عمل می‌نماید. این یک استاندارد جهانی است و توسط یک سازمان بین‌المللی مستقل و غیر دولتی با عضویت ۱۶۳ عضو استانداردهای ملی با دبیرخانه مرکزی خود در ژنو سوییس اداره می‌شود.

صدور گواهینامه ISO به طور خودکار اعتبار را نزد سهامداران، کارکنان، کمیته های مدیریت، مشتریان و مصرف کنندگان افزایش می دهد.

استاندارد چیست؟

استانداردها، مشخصات جهانی محصولات، خدمات و سیستم ها هستند تا کیفیت، ایمنی و اثربخشی را تضمین کنند. استانداردها نقش کلیدی در تسهیل تجارت و ایجاد اعتماد دارند.تا به امروز، ISO حدود 22521 استاندارد بین المللی را معرفی کرده است که تقریباً تمام صنایع، از فناوری گرفته تا امنیت غذایی، خدمات و کشاورزی را پوشش می دهد.

با این حال، ISO 9001 و ISO 14001 و ISO 45001 عمومی ترین استانداردهای ISO هستند و برای اکثر شرکت ها و سازمان ها قابل اجرا هستند. این سه استاندارد می توانند به صورت جامع تحت عنوان سیستم مدیریت یکپارچه اجرایی شوند.

مهم ترین استاندارد ایزو که پایه استانداردها می باشد ؛ایزو 9001 (سیستم مدیریت کیفیت تولیدات و خدمات) است.

این یک استاندارد شناخته شده برای ایجاد، پیاده سازی و نگهداری “سیستم مدیریت کیفیت” است. ایزو 9001 برای همه سازمان ها ، شرکت ها ، موسسات ، اصناف و … با هر فعالیت و هر اندازه ای قابل اجرا و و پیاده سازی است. آخرین ویرایش استاندارد در 2015 منتشر شد و تاکنون استفاده می شود. در ورژن 2015 تمرکز بیشتر بر تفکر مبتنی بر ریسک می باشد. هدف از استقرار این سیستم افزایش رضایت مشتریان از طریق بهبود کیفیت تولیدات و خدمات می باشد.

ایزو 14001 (استاندارد مدیریت محیط زیست و پیرامون)

این استاندارد راهنمایی هایی و دستورالعمل هایی در مورد آنچه که باید برای پیاده سازی یک سیستم مدیریت زیست محیطی (EMS) انجام شود، ارائه می دهد. این شامل خط‌ مشی‌ها، فرآیندها، برنامه‌ها، شیوه‌ها و اسنادی است که قوانین حاکم بر نحوه تعامل کسب‌وکار شما با محیط زیست پیرامون را تعیین می‌کند. این استاندارد به سازمان کمک می کند تا از آسیب رساندن به محیط زیست پیرامون جلوگیری کرده و آسیب های ناشی حذف یا به حداقل ممکن کاهش یابد. الزامات ISO 14001 یک چارچوب و راهنمایی برای ایجاد یک سیستم مدیریت محیط زیست EMS برای هر سازمانی ارائه می دهد. آخرین ویرایش استاندارد در سال 2015 منتشر شده است.

ایزو 45001 (استاندارد ایزو ایمنی و سلامت)

در این استاندارد راهنمایی ها و دسنتورالعمل ها برای استقرار سیستم مدیریت ایمنی و سلامت شرح داده شده است، این شامل سیاست ها، فرآیندها، برنامه ها، شیوه ها، شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک و سوابقی می شود که قوانین مربوط به سلامت و ایمنی را تعریف می کند. این استاندارد در سال 2018 منتشر شده است و توسط بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می گیرد.

ایزو 13485 (سیستم مدیریت کیفیت تجهیزات پزشکی)

یکی دیگر از استانداردهای مهم ایزو 13485 می باشد. این استاندارد الزامات یک سیستم مدیریت کیفیت را برای تولید دستگاه های پزشکی و خدمات مرتبط که به طور مداوم الزامات نظارتی مشتری و قابل اجرا را برآورده می کند، مشخص می کند. الزامات ISO 13485:2016 برای سازمان ها صرف نظر از اندازه و بدون توجه به نوع آنها قابل اعمال است، این استاندارد برای سازمان هایی اعمال می شود که تجهیزات پزشکی را طراحی، توسعه و تولید می کنند. هر جا که الزامات مربوط به تجهیزات پزشکی مشخص شده باشد، الزامات به طور یکسان برای خدمات مرتبط ارائه شده توسط سازمان اعمال می شود.این استاندارد الزامات یک سیستم مدیریت کیفیت را برای تولید دستگاه های پزشکی و خدمات مرتبط که به طور مداوم الزامات نظارتی مشتری و قابل اجرا را برآورده می کند، مشخص می کند. الزامات ISO 13485:2016 برای سازمان ها صرف نظر از اندازه و بدون توجه به نوع آنها قابل اعمال است، این استاندارد برای سازمان هایی اعمال می شود که تجهیزات پزشکی را طراحی، توسعه و تولید می کنند. هر جا که الزامات مربوط به تجهیزات پزشکی مشخص شده باشد، الزامات به طور یکسان برای خدمات مرتبط ارائه شده توسط سازمان اعمال می شود.

ISO 27001 (استاندارد ایزو امنیت اطلاعات)

ISO 27001 استاندارد مدیریت امنیت اطلاعات می باشد که آخرین ویرایش آن در سال 2013 منتشر شده است و به روزرسانی استاندارد در سال 2017 منتشر شد این سیستم مدیریتی، امنیت اطلاعات را تحت کنترل قرار داده و الزامات مدیریت امنیت اطلاعات را تعریف می نماید. هدف آن کمک به سازمان ها در ایجاد امنیت اطلاعات می باشد.سازمان‌هایی که شرایط استاندارد را برآورده می‌کنند،می توانند پس از تکمیل موفقیت‌آمیز ممیزی، توسط یک نهاد صدور گواهینامه معتبر تأیید شوند.

ISO 22000 (سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی)

این استاندارد الزامات یک سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی (FSMS) را مشخص می کند. با استفاده از این استاندارد سازمان هایی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم در زنجیره غذایی درگیر هستند می توانند سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی را برنامه ریزی، اجرا، بهره برداری، نگهداری و به روز رسانی نمایند. هدف از استقرار این سیستم ارائه محصولات و خدمات ایمن می باشد. این استاندارد در سال 2018 منتشر شد، ایزو 22000 نقشه ای را ترسیم می کند که یک سازمان برای نشان دادن توانایی خود در کنترل خطرات ایمنی مواد غذایی به منظور اطمینان از ایمن بودن غذا باید انجام دهد؛ این استاندارد می تواند توسط هر سازمانی صرف نظر از اندازه یا موقعیت آن در زنجیره غذایی استفاده شود.

ISO 50001 (استاندارد ایزو مدیریت انرژی)

این استاندارد به سازمان‌ها یک چارچوب شناخته شده بین‌المللی برای مدیریت و بهبود عملکرد انرژی ارائه می‌ نماید. این استاندارد به اندازه گیری، مستندسازی و گزارش مصرف انرژی می پردازد. همچنین شامل شیوه‌های طراحی و تدارکات برای تجهیزات مصرف‌کننده انرژی و سایر عوامل مؤثر بر بهره وری انرژی است که می‌تواند توسط سازمان مورد استفاده قرار گیرد. آخرین به روز رسانی استاندارد در سال 2011 منتشر شده است. هدف از استقرار ایزو 5001 دستیابی به بهره وری انرژی می باشد.

ISO 20000 (استاندارد مدیریت خدمات فناوری اطلاعات)

این استاندارد الزامات مدیریت کیفیت در حوزه فناوری اطلاعات و IT را ارائه میدهد. با ارائه یک سیستم مدیریت خدمات فناوری اطلاعات موثر در هر صنعت یا فرآیند کاری سروکار دارد. این استاندارد به ویژه برای صنایع وابسته به فناوری اطلاعات حیاتی است. این سیستم بر عملکرد شما مینی بر چگونگی انجام کار و ایجاد ارتباط تأثیر می گذارد.

ISO 31000 (سیستم مدیریت ریسک)

از استاندارد های مهم و کلیدی ایزو میتوان به ایزو 31000 اشاره کرد. این استاندارد یک برنامه مدیریت ریسک است که جزئیات پایه و اساس و مقدمات اجرای ایمنی و مدیریت ریسک ها را با معیار بین المللی شناخته شده ارائه می دهد. پیاده سازی ISO 31000 کلید حمایت از یک کسب و کار می باشد تا در دنیای سرشار از عدم اطمینان ها به مدیریت ریسکها بپردازد. این سیستم مدیریت یک راهنمای مناسب برای کمک به سازمان ها برای دستیابی به اهداف، شناسایی فرصت ها و تهدیدها و تخصیص منابع برای مدیریت ریسک است.

هدف ISO پیشرفت، بهبود و تسهیل تجارت و مبادله کالا در سراسر جهان است. ثبت ISO یا گواهینامه ISO اعتبار کسب و کار را بهبود می بخشد.